Termes religieux et rituels en usage dans la liturgie arménienne

Termes religieux et rituels en usage dans la liturgie arménienne

Հայ Եկեղեցւոյ Կրօնական և Ծիսական Եզրերու
Հայերէն
Phonétique
Traduction
Etres Divins – Sacrements – Rites
Աստուածային Էութիւններ Ծէսեր
Անմահ Anmah Immortel
Աստուած Asdvadz Dieu
Արիւն Ariun (aryun) Sang (du Christ)
Բանն Panen Le Verbe
Գինի Kini Vin- transformé et sanctifié en sang du Christ
Եկեղեցական պաշտամունք Yégéghétsagan bachdamounk Liturgie (service en grec)
Խորհուրդ Khorourt Mystère,sacrement
Մկրտութիւն Կնունք Meguerdoutioun, guenounk Baptême
Դրոշն trochm Confirmation
Ապաշխարութիւն Abachkharoutioun Pénitence (confession)
Խոստովանութիւն Khosdovanoutioun Confession
Հաղորդութիւն Haghortoutioun Communion (Eucharistie)
Ձեռնադրութիւն Tsérnatroutioun Ordination
Ամուսնութիւն Amousnoutioun Mariage
Օծոում Odzoum Onction
Ծէս,արարողութիւն Dzés, araroghoutioun Rite, cérémonie
Կանոն Ganon Canon
Մեսիա Méssia Messie
Միածին Miadzin Enfant unique (monogène)
Մարդեղութիւն Martèghoutioun Incarnation
Մարրմին Marmin Corps (du Christ)
Յարութիւն Haroutioun Résurrection
Յիսսուս Քրիստոս Hissous Kristos Jésus-Christ
Պատարագ Badarak Sacrifice,offrande
Պաշտօն Bachdon Office
Պաշտամունք Bachdamounk Adoration, service religieux
Սուրբ Sourp Saint
Սուրբ Պատարագ Sourp badarak Divine Liturgie, Saint Sacrifice, Sainte Messe
Սուրբ Երրորդութիւն Sourp yéghortoutioun Sainte Trinité
Սուրբ Հոգի Sourp hoki Saint-Esprit
Վերջին ընթրիքը Vértchine entrik Dernier Repas, le Cène
Տէր,Տէրունական Dér,dérounagan Seigneur, du Seigneur (Dominical)
Փրկութիւն, Փրկիչ Pergoutioun, perguitch Rédemption-Sauveur,Rédempteur – ce qui rachète, qui sauve qqn. (au sens moral ou religieux) – rédimer, racheter (les pêcheurs)
Քրիստոնէական դաստիարակութիւն krisdonéagan tasdiaragoutioun Cathéchisme – instruction de la foi chrétienne.
Parties de la Messe suivant leur déroulement séquentiel.
Սուրբ Պատարագի բաժինները ըստ իրենց հետեւողական ընթացքին
Պատրաստութիւն Badrastoutioun Préparation
Զգեստաւորումն պատարագիչի Ezkesdavoroumn (badarakitchi) L’Habillement (du célébrant)
Լուացում պատարագիչի Levatsoumn (badarakitchi) Lavement des mains (du célébrant)Purification – Prière dite par le célébrant au moment où il se lave les mains avant la Consécration.
Խոստովանութիւն պատարագիչի Khosdovanoutioun (badarakitchi) Confession- Acte de contrition – Prière qu’on récite en confession
Նախամուտ Nakhamoud Accession
Առաջադրութիւն Aratchatroutioun Prothésis (le prologue…)
Պաշտօն ճաշու Bachdon djachou Synaxe,Office des Heures,Eucharistie,Liturgie de la parole
Խնկարկութիւն Khengargoutioun Encensement
Սկիզբ Esguisp Enarxis(ouverture de la liturgie)
Ժամամուտ Jamamoud Introït-chant d’introduction pour un service.
Մուտք ճաշու Moudk djachou Entrée de la Liturgie de la Parole
Երեքսրբեանն Yérékserpiann Le Trisagion
Ընթերցուածք ճաշու Entertsevadz djachou Lectures de la Parole
Հանգանակ Հաւատոյ Hankanag havado Profession de Foi, Credo
Աղօթք զկնի ընթերցուածոց Զկնի գրաբար Aghotk ezgueni*entertsevadzots*ezgueni(krapar) Prières après *les Lectures*Après
Կանոն սուրբ պատարագի Ganon(sourp badarak) Canon (de la sainte Messe) – partie de l’office contenant les paroles sacrementelles et les oraisons
Վերաբերութին ընծայից Vérapéroutioun (endzayits) Offrande, remise de dons
Մեծ Մուտք Medz moudk Grande Entrée
Արցակումն Երեխայից Artsagoumn yérékhayits L’envoi des Catéchumènes
Սրբասացութիւն Serpassatsoutioun Hagiodie – louanges des saints
Պատրաստութիւն ընծայից Badrastoutioun (endzayits) Préparation des dons
Մատուցում ընծայից Madoustoum (endzayits) Présentation (offrande) des dons Offertoire,oblat – tout ce qui est offert pendant la messe; pain bénit,cierge,quête…
Ողջոյն Voghtchouyn Oblation – acte du prêtre offrant à Dieu le pain et le vin qu’il doit consacrer
Համբոյր Ողջոյնի Hampouyr voghtchouni Salut
Խա ղա ղութեան (khaghaghoutian) Baiser de la paix
Գոհութիւն Kohoutioun Anaphore – répétition d’un mot ou d’une phrase antérieurs en vue d’un effet de renforcement.
Նախերգան Nakhérkan Prologue
Նախաբան Nakhapan Préface
Յիշատակ Hichadag Anamèse – partie du canon constituée par les prières à la mémoire de la Passion, de la Résurrection, de l’Ascension
Վերակոչում Véragotchoum Epiclèse – rappel, évocation
Յիշատակութիւններ Hichadagoutiounér Diptyques – Mémentos (intercessions)
Բարեխօսութիւն Parékhossoutioun Intercessions – action en faveur de quelqu’un.
Աղօթք Տէրունական Հայր Մեր Aghotk dérounagan « Hayr mér » Prière du Seigneur « Notre Père »
Խոնարհում Khonarhoum Inclination – action de s’incliner devat l’autel,se prosterner
Բարձրացում Partsratsoum Elévation – moment de la messe où le prêtre élève l’hostie
Փառաբանութիւն Parapanoutioun Doxologie – prière à la goire de Dieu.
Փառատրւթիւն Paradroutioune Glorification
Լրում Leroum Conclusion
Թաթախում Tatakhoum Intinction- action de tremper le pain dans le vin
Բեկում Pégoume Fraction – action de romprele pain Eucharistique avant de communier
Հաղորդութիւն, Ճաշակում Haghortoutioune, djachagoume Communion, Eucharustie -sacrement essentiel du chistianisme qui commémore et perpétue le sacrifice du Chrsit. Transsubstantation: changement de toute substance du pain et du vain en toute substance du corps et du sang de Jésus-christ
Սրբագործութիւն Serpakordzoutioune Consécration
Սրբագործել, Նուիրագործել Serpakordzél, nevirakordzél Consacrer-sanctifier – rendresacré en dédiant à un dieu, une divinité, bénir
Նախհաղորդական Nakhaghortaran Avant la Communion
Գոհաբանւթիւն Kohapanoutioune Action de Grâce (faveur ou bonté divine)
Արձակում Artsagoume Envoi
Աղօթք ի մէջ եկեղեցւոյ Aghotk i métch yégéghétsvo Prière au milieu de l’Eglise
Սուրբ Յովհան Ոսկեբերան Sourp Hovhan vosképérane Saint Jean Chrysostome (bouche d’or)- Docteur de l’Eglise (Antioche)
Վերջին Աւետարան Vértchine Avédarane Dernier Evangile (4èmè Evangile selon saint Jean)
Օրհնութիւն Արձակման Orhnoutioune artsagmane Bénédiction d’Envoi
Թողութիւն,ազատ արձակում Toghoutioune, azade artsagoume Rémission, pardon,absolution
Փրկութիւն, փրկագործութիւն Pergoutioune, pergakordzoutioune Rédemption,salut
Պաշտօն ննջեցելոց հանգստեան Bachdone nentchétsélotse hankesdiane Office des défunts- Requiem
Պաշտօն Հոգեհանգստեան Bachdone hokéhankesdiane Office pour le repos des âmes
Ecritures saintes – Livres rituels et autres textes
Սուրբ գրութիւն – Ծիսական գիրքեր եւ այն բնագրեր
Աստուածաշունչ Asdvadzachountch Bible – recueil de textes tenus pour sacrés par les religions juives et chrétiennes
Սուրբ Գիրք Sourp kirk Le saint Livre – Comprend l’ancien et le nouveau Testament
Աւետարան Avédarane Evangile – enseignement de Jésus-Christ – Chacun des livres de la Bible où la vie et la doctrinne de Jésus-Christ ont été consignées.
L’Evangile – Recuiel des quatre Evangiles canoniques ( semon saint Mathieu, saint Marc, saint Luc et saint Jean)
Աւետարանիչ Avédaranitch Evangéliste – Auteur de l’un des quatre Evangiles (Mathieu, Marc, Luc, Jean)
Ժամագիրք Jamakirk Bréviaire – Livre d’offices contenant les textes de base des offices quotidiens
Կտկարան Guedaguarane Testament
Հին և Նոր Կտակարան Hin yév nor guedaguarane l’Ancien et le Nouveau Testament
Alliance: nom des deux parties del’Ecriture Sainte (livres de l’ancienn et de la nouvelleAlliance)
Ancienne Alliance: Pacte entre les hébreux et Yahvéh, fondement de la religion juive.
Nouvelle alliance: Pacte entre Dieu et tous ceux qui reconnaissent le sacrifice du Christ, fondement du chistianisme.
Շարակնոց Charagnotse Livres d’Hymnes
Պատարագամատոյց Badarakamadouytse Livre de messe selon le calnedrier liturgique arménien
Սաղմոսարան (գիրք սաղմոսաց) Saghmossarane (kirk saghmossatse) Psaitier ( livre de psaumes)
Տաղարան Dagharane Livre des cantiques
Օրացոյց, տօնացոյց Oratsouyste,donatsouytse Calendrier rituel
Sentiments religieux – Etats d’âme
Հոգեւոր վիճակ – Կրօնական զգացումներ
Ապաշխարող, զղջացող Abachkharogh,zekhtchatsogh Pénitent, repentant
Բարեպաշտութիւն Parébachdoutioune Piété, dévotion
Բարեխօսել Parékhossél Inreceder
Դաւանանք, դաւանութիւն Tavanank,( tananoutioune) Profession de foi
Երկրպագել Yérgrbakél Se prosterner, s’incliner, adorer
Թողութիւն շնորհել Toghoutioune chnorél Accorder le pardon
Հզօր Hezor Puissant
Հաւատք Havadk Foi, croyance
Հաշտուիլ Hachdevil Etre reconcilié
Մեղանչել Méghantchél Pécher – commettre une faute
Մեղք méghk Péché
Յաւիտենական Havidénagane Eternel
Յանցանք Hantsank Transgression
Ներել Nérél Pardonner
Ողորմութիւն, բարեսրտութիւն Voghormadzoutioune Miséricorde
Ողորմել Voghormél Avoir pitié
Վերհայեցութիւն Vérhayétsoutioune Contemplation
Տէր, ողորմիա՛ Dér voghormia Seigneur – aie pitié
Քաւել Kavél Expier
Օրհնութիւն Orhnoutioune Bénédiction
Mélodies – Chants – Récits – Expressions
Ծիսական երգեցողութիւններ – Ընթերցւմներ – Արտայայտութիւններ
Ալէլուիա Alléluia Alléluia (cri de louange dans les psaumes)
Աղօթք, մաղթանք Aghotk, maghtank Prière, litanie
Աղօթք Տէրունական « Հայր Մեր » Aghotk Dérounagane -« Hayr Mér » Prière du Seigneur  » Notre Père »
Աղօթք ի ծածուկ, (լուռ) Aghotk ( i dzadzoug, lour) Prière en secret ( à voix basse, en silence)
Ամէն Amen Amen (oui,ainsi soit il, en vérité)
Բազկատարած (աղօթք) Pazgadaradz (aghotk) A bras ouvert (prière)
Բարձրաձայն Partsratsayne A voix haute
Երգ, երգեցողութիւն (եկեղեցիի) Yérk, yékétsoghoutioune Chant, plain chant
Երգեհոնային Yérkéhonayine Pour orgue
Եղանակ Yéghanag Mode
Ընթերցուած Entertsvadz Epitre, lecture
Թափօրի շարական Tapori charagene Hymne processionnelle
Թափօր Tapor Procession
Ժամերգութիւն Jamérkoutioune Heures canoniales (matines, vêpres) – office, service religieux
Իրիկուան ժամերգութիւն Irigvan jamérkoutioune Vêpres
Խաչակնքել Khatchaguenkél Faire le signe de (la) croix
Խմբրգային khempérkayine Pour choeur
Ծիսերգութիւն Dziserkoutioune Chant liturgique
Կացուրդ Gatsourt Cantique
Հոգեւոր երգ,տաղ, Կացուրդ Hokévor yérk, dagh, gatsourt Cantique
Հրաւէր, յորդոր Hravér,hortor Invitation,exhortation
Մեղեդի Méghéti Mélodie
Մեսեդի, կցուրդ Méséti, guetsourt Antienne – refrain repris par le choeur entre chaque verset d’un psaume.
Շարական, հոգեւոր երգ Charagan, hokévor yérk Hymne, cantique
Ովսաննա ovsanna Hosanna- (de l’hébreu) acclamation religieuse dans les cérémonies, procession.
Պատուիրան Badviran Commandement
Պրօսխումէ Broskhoumé Proskhoumé (attention/écoutez)
Սաղմոս Saghmos Psaume, psalmodie,psautier (livre de psaume)
Սաղմոսերգութիւն Saghmosyérkoutioun Antiphonaire – recueil de chant de l’office , des antiennes, selon le calendrier liturgique.
Տաղ Dagh Ode
Տէրունական Dérounagan Du Seigneur
Լիդանիա

աղօթք փրկագործուան (Տէր ողորմեա)

 Litania Litanie – Prière liturgique où toutes les invocations sont suivies d’une formule brèves récitée (Seigneur, aie pitié)
Փոխ Pokh Répons – chant sur les paroles empruntées aux Ecritures, executé par un soliste
Քարոզ Karoz Oraison, prêche, homélie (sermon), invitation
Օրդի (ոտքի, ուղիղ կանգնեցէք) Orti Orthi – debout
Hiérarchie ecclésistique – Ordre religieux – Participants et servants aux cérémonies
Կղերական կարգ – Արարողութեանց մասնակցողներ եւ սպասարկողներ
Աբեղայ Apégha Prêtre
Առաքեալ Arakial Apôtre
Առաքելական Arakélagan Apostolique
Արքեպիսկոպոս Arkyébiskobos Archevêque
Աւետարանիչ Avédaranitch Evangéliste
Դպիր tbir Clerc, enfant de choeur, chantre,choriste, acolyte
Դպրաց դաս tbrats tas Choeur
Եպիսկոպոս Yébiskobos Evêque
Եկեղեցական, կղերական Yégéghétsagan, gueghéragan Ecclésiastique,religieux.
Երեխայ Yérékha Catéchumène – personne qu’on instruit dans la foi chrétienne en vue du baptême
Թերահաւատ Térahavad Incrédule.
Ժամկոչ Jamgotch Bedeau – employé laïque préposé au service matériel et à l’ordre dans le lieu de culte.
Ժողովուրդ Joghovourt Peuple, assemblée,fidèles,paroissiens.
Լուսարար Loussarar Sacristain – préposé à la sacristie et à l’entretien de l’église.
Ծայրագոյն վարդապետ Dzarakouyn vartabéd Archiprêtre
Կոյս Gouys Vierge
Կաթողիկոս, Հայրապետ Gatoghigos, hayrabéd Catholicos, pontife
Հաւատացեալ Havadatsial Coyant, fidèle
Հրեշտակ Hréchdag Ange
Ճգնաւոր Djeknavor Ermite, anachorète
Մարտիրոս Mardiros Martyr
Մարգարէ Markaré Prophète
Ուղղափառ Oughapar Orthodoxe
Պատարագիչ (քահանայ, եպիսկոս) Badarakitch (kahana,yébiskobos) Célébrant (officiant) la messe (prêtre,evêque)
Պատրիարք Badriark Patriarche
Միաբանութիւն Miapanoutiaoune Congrégation – compagnie de prêtres, de religieux, de religieuses.
Մոմակալ Momagal Porteur de cierge
Սարկաւագ, աւագ սարկաւագ Sargavak, avak sargavak Diacre, archidiacre
Սրբազան Serpazane Sacré – titre donné aux évêques arméniens
Սպասարկող (սեղանի, խորանի) Esbassargogh (séghani, khorani) Acolyte – clerc servant à l’autel
Սրոբէ (սերոբէ) Sropé(sérovpé) Séraphin -ange de la 1 ère hiérarchie représenté par trois paires d’ailes.
Վարդապետ Vartabed Prêtre célibataire (régulier)
Վանական, միաբան Vanagan, miapane Moine, membre d’une congrégation.
Տիրացու Diratsou Clerc, candidat à la prêtrise.
Քահանայ Kahana Prêtre marié (séculier)
Քրոբէ (քերոբէ) Kropé(kérovpé) Chérubin – ange de 2 nd rang de la 1 ère hiérarchie représenté avec une tête d’enfant avec des ailes.
Քշոցակալ Kechotsagal Porteur d’éventail.
Calendrier liturgique – Fêtes religieuses principales dans l’ordre calendaire.
Գլխաւոր տօնական օրեր ըստ ծիսական օրացռյցի կարգին
Յիսնակ Hisnag Avent (période de préparation de Noël
Ծննդեան Ճրագալոյց Dzenantiane djerakalouyts Veille de Noël
Ծննդեան, Ծնունդի տօն, Սուրբ Ծնունդ Dzenount Nativité, Noël.
Աստուածայայտնութիւն Asdvadzahaydnoutioune Epiphanie, Théophanie
Անուանակոչութիւն Anvanagotchoutioune Dénomination
Բուն Բարեկենդան Poune pargéntan Carnaval – 1er Dimanche de Carême
Պահք Bahk Jeune ( abstinence partielle), carême
Մեծ Պահք Medz bahk Grand Carême (période de 46 jours, de mardi-gras à Pâques)
Ծոմ Dzom Jeûne (abstinence totale)
Արեւագալի Ժամերգութիւն Arévakali jamérkoutioune Heures canoniales (matines, vêpres) – hymne spéciale chantée avant Pâques
Տեառնընդառաջ Diarentaratch Présentation du Christ aau Temple – Chandeleur
Ծաղկազարդ Dzaghgazarte Rameaux – entrée du Chrst à Jérusalem
Միջինք Mitchink Mi-Carême
Աւագ Շաբաթ Avak chapate Semaine Sainte
Ճրագալոյց Զատկի (Շաբաթ) Djerakalouyts Zadgi (chapate) Veille (vigile) de Pâques (samedi)
Զատկի-Յարութիւն Տ.Մ.Յ.Քրիստոսի Zadig – Haroutioune Krisdossi Pâques – Résurrection de N.S Jésus-Christ
Յինունք, Յիսունք Hinounk, hissounk Période de 50 jours avant Pâques
Յինանց Hinants Relatif à la période des 50 jours qui suivent Pâques (jusqu’à Pentecôte)
Աւետում Սրբուհւոյ Կուսին Մարիամու Avedoum Annonciation à la sainte Vierge ( 40 ème jour de Pâques)
Համբարձում (Քրիստոսի) Hampartsoume Ascension (du Christ) (40ème jour de Pâques)
Հոգեգալուստ Hokékalousde Pentecôte (40ème jour de Pâques)
Վարդավառ (Պայծառակերպութիւն) Vartavar Transfiguration (du Christ )
Վերափոխւմն Սուրբ Աստուածածնի Vérapokhoume Assomption de la sainte Vierge
Խաչվերաց Khatchvérats Exaltation de la Sainte-Croix
Վգաարայ Խաչ Varaka khatch Sainte Croix de Varak
Ամենայն Սրբոց Aménayn Serpots De Tous les Saints (Toussaint)
Յիսնակաց Hisnagats Quinquagésime (avant Théophanie)
Սուրբ Երրորդութիւն Sourp Yérortoutioune Sainte Trinité
Սուրբ Հաղորդութիւն Sourp Haghortoutioune Saint Sacrement
Եկեղեցւոյ տօն (Շողակաթ) Yéguéghétsvo done Fête de l’Eglise
Սրբոց Թարգմանչաց Serpots Trakmantchatse Des saints Traducteurs
Յովհաննու Մկրտչի Hovanou Meguerdchi De saint Jean Baptiste
Ստեփաննոսի Stépanossi De saint Etienne
Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորչի Sourp Krikor Loussavoritch De saint Grégoire l’Illuminateur
Առագելոց Arakélots Des Apôtres
Մարգարէից Markaréyts Des Prophètes
Հայրապետաց Hayrabédats Des Patriarches
Թագաւորաց Takavorats Des Rois
Մարտիրոսաց Mardirossats Des Martyrs
Ճգանւորաց Djeknavorats Des Ermites
Կուսանաց Goussanats Des Vierges
Վարդանանց Vartanants Des Vartaniens (Vartanants)
Զինաւորաց Zinvorats Des Soldats
Հրեշտակաց Hrécgdagats Des Anges
Չարչարանք Տիառն Մերոյ Tchartcharank Diaren mérots Passion du Christ
Գիւտ Խաչ Kud Khatch Sainte-Croix
Կրկնազատիկ, Նոր Կիրակէ (8-րդ օր Զատկի) Grgnazadig, nor guiragui Quasimodo – dimanche octaves de Pâques
Կիւրակէ Guragué Dimanche
Կիրակի Guiragui Dimanche
Յաւուր պատշաճի Havour badchadji Approprié à la journée – selon le jour, selon l’indication
Երեւումն Yérévoume Apparition
Différentes places dans l’église
Եկեղեցւոյ բաժանումներ եւ վայրեր
Ատեան Adyane Centre de l’église
Աւազան Avazane Baptistère
Աւանդատուն Avantadoune Sacristie – annexe d’une église où sont déposés les vases sacrés, vêtements liturgiques,les registres de baptême et de mariage
Բեմ,ամպիոն,սրբազան (սրբազան : աւագ խորանի ետին) Pém, ambione, serparane Bema, abside,Chaire ou tribune (abside: l’arrière de l’autel principal)
Գաւիթ Kavit Vestibule, parvis
Դաս (աջ դաս, ձախ դաս) Tasse Cour
Դուռ, Աւագ դուռ Tour, avak tour Porte,portail
Եկեղեցի Yéguéghétsi Eglise
Մայր եկեղեցի Mayr yéguéghétsi Cathédrale
Թեւ Téve Transept, aile
Խորան, աւագ խորան Khorane Autel, sanctuaire, autel principal
Խորհրդանոց Khorertanotse Niche
Խորշ Khorch Oblatorium( à droite et à gauche des murs d’abside)
Որմնախորշ Vormakhorch Niche
Խաչկալ Khatchgal Porte(croix
Յարկ Սրբութեան Harg serpoutiane Sanctuaire
Նաւ Nave Nef, choeur
Պատուանդան Badvantane Marche d’autel, piédestal
Սուրբ Սեղան, Բեմ (վրան ամպհովանի,կամար) Sourp séghane, pém Saint autel (dais en couverture)
Փոքր Սեղան Pokr séghane Petit autel
Վարագոյր Varakouyr Rideau
ձգեսցեն (զգեսցեն) զվարագոյրն
(կը փակուի)		 Tskestséne zvarakouyr On ferme le rideau
քարշեսցեն զվարագոյրն
(կը բացուի)		 Karchesténe zvarakouyr On ouvre le rideau
Դռնբացէք Trnpatsék Ouverture du rideau de l’autel
Տաճար Dadjar Temple
Տաղաւար,տապանակ Daghavar, dabanag Tabernacle
Ustensiles rituels: vêtement, récipients,instruments.
Ծիսական սպասներ հանդերձք, աման, անօթ, գործիք
Աշտանակ, մոմակալ Achdanag, momagal Chandelier
Pazbane Manipule – partie du vêtement sacerdotal ( manchon d’étoffe) que le prêtre passe à l’avant bras.
Բուռվառ Pourvar Encensooir
Գաւազան

հովուական, վարդապետական

 Kavazane

Hovvagane ,vartabédaguane

 Crosse – pastorale (tenu de la main gauche par l’évêque- signe d’autorité épiscopale) – doctorale (utilisé par les prêtres, prélats évêques – signe d’autorité d’enseignement)
Գրակալ (ատենի, դասու,սեղանի,բեմի) Kragal Pupitre, lutrin
Եմիփոոն Yémiporone Pallium – ornement secerdotal fait dans un tissu fin et riche brodé de croix que les primats et archevêques portent autour du cou pendabt les deux premières parties de la liturgie ( préparation et Synaxe) ou autres occasions solenelles.
Խաչ (ձեռաց) – լանջախաչ Khatch( tsérats)- lantchakhatch Croix tenue à la main – croix pectorale
Խաչվառ, խաչադրօշ Khatchvar, khatchatroch Bannière de la croix
Խաչվառ Khatchvar Voile dont on se sert pour tenir la croix
Խունկ, Խնկաման Khoungue, khenguamane Encens, encensoir
Խոյր, արտախոյր Khouyr, ardakhouyr Tiare, mitre
Ծածկոց Dzadzgotse Voile – tissu fin carré servant àa couvrir entièrement le calice et le pathène. Symbolise le mustère.
Ծնծղայ Dzendzgha Cymbales
Հանդերձ Hantérts Vêtements
Հաց Hatse Pain (eucharistique)
Անխմոր հաց Ankhemor hatse Pain sans levain (pain azyme)
Մաս Mass Pain bénit
Նշխար Nechkhar Hostie – le Corps du Christ – petite rondelle de pain de froment sans levain (dans les églises latine, arménienne,maronite ) consacrée au cours de la messe
Հողաթափ Hoghatape Mules
Ճաճանչ Djadjantch Ostensoir – pièce d’orfèvrerie destinée à contenir et à exposer l’hostie consacrée à l’adoration des croyants ( en forme de soleil rayonnant)
Մաղզնմայ, սուրբ անօթ Maghzma Patène – vase sacrée, petite assiette servant à l’oblation de l’hostie
Մոմ Mome Cierge, bougie
Միւռոն Murone Saint-Chrême – liquide sacrée préparée par le catholicos suivant un rite spécial – ingrédients: huile d’olive, baume, encens parfumé provenant d’arbres et de fleurs

 
Իւղ (միւռոն)
երեխայից, հիւանդաց		 Yough (murone) – Yérékhayits, hivantatse Huile (saint-Chrême) pour catèchumènes ou pour malades
Նուէր, ընծայ Nevér, endza Don
Շապիկ Chabig Chemise
Շուրջառ Chourtchar Chasuble
Ուրար Ourar Etole
Պանակէ Banagué Medaillon pectoral représentant la sainte Vierge à l’enfant Jésus
Պատմուճան Badmoudjan Tunique,toge
Սաղաւարտ Saghavarde Casque ou couronne
Սկիհ Seguih Calice – vase sacrée où se fait la consécration du vin, lors de l’Eucharistie
Սկիհի ծածկոց Seguihi dzadzguotse Pale – linge sacré, carré et rigide, dont le prêtre recouvre la patène et le calice pendant la Messe
Վեղար Véghar Capuchon de tissu noir de religieux régulier arménien – pointu au sommet, repose sur un couvre-chef, descend au niveau des yeux à l’avant, et jusqu’à la taille à l’arrière
Գշոց Kchots Eventail
Organisation de l’Eglise
Եկեղեցւոյ վարչական կազմակերպութիւն
Հովուութիւն Hovvoutioune Paroisse
Թեմ, Առաջնորդութիւն Tém, aratchnortoutioune Diocèse
Առաջնորդարան Aratchnortarane Prélature
Ծուխ, ծխական Dzoukh,dzekhaguane Paroisse, paroissien, paroissial
Թեմական խորհուրդ Témagane khorhourte Conseil diocésain
Պատգամաւոր Badkamavor Délégué
fr Français
hy Հայերենen Englishfr Françaisde Deutschit Italianoru Русскийes Español